Turnus rehabilitacyjny
Turnus rehabilitacyjny jest podstawową formą aktywności wspomagającej proces rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych.
Zgodnie z ustawą turnus jest zorganizowaną formą aktywnej rehabilitacji połączonej z elementami wypoczynku, której celem jest ogólna poprawa psychofizycznej sprawności oraz rozwijanie umiejętności społecznych uczestników, między innymi przez nawiązywanie i rozwijanie kontaktów społecznych, realizację i rozwijanie zainteresowań, a także przez udział w innych zajęciach przewidzianych programem turnusu.
Wyróżnia się następujące rodzaje turnusów:
1) usprawniająco – rekreacyjny;
2) rekreacyjno – sportowy i sportowy;
3) szkoleniowy;
4) psychoterapeutyczny;
5) rozwijający zainteresowania i uzdolnienia;
6) nauki niezależnego funkcjonowania z niepełnosprawnością.
O dofinansowanie do uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych mogą ubiegać się osoby niepełnosprawne posiadające aktualne orzeczenie o niepełnosprawności albo równoważne oraz osoby niepełnosprawne w wieku do 16 lat albo w wieku do lat 24 uczące się i niepracujące.
Czas trwania turnusów wynosi co najmniej 14 dni. Turnusy organizuje się wyłącznie na terenie kraju, w grupach zorganizowanych liczących nie mniej niż 20 uczestników, w formie stacjonarnej lub niestacjonarnej.
Pierwszeństwo w uzyskaniu dofinansowania mają osoby niepełnosprawne, które posiadają orzeczenia o zaliczeniu do znacznego i umiarkowanego stopnia niepełnosprawności albo równoważne, osoby niepełnosprawne w wieku do 16 lat albo w wieku do 24 lat uczące się i niepracujące bez względu na stopień niepełnosprawności.
O dofinansowanie ze środków Funduszu uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym może ubiegać się osoba niepełnosprawna, jeżeli:
1) została skierowana na turnus na wniosek lekarza, pod którego opieką się znajduje,
2) w roku, w którym ubiega się o dofinansowanie, nie uzyskała na ten cel dofinansowania ze środków PFRON,
3) weźmie udział w turnusie, który odbędzie się w ośrodku wpisanym do rejestru ośrodków, prowadzonego przez wojewodę, lub poza takim ośrodkiem, w przypadku gdy turnus jest organizowany w formie niestacjonarnej,
4) wybierze organizatora turnusu, który posiada wpis do rejestru organizatorów turnusu,
5) będzie uczestniczyła w zajęciach przewidzianych w programie turnusu, który wybrała,
6) nie będzie pełniła funkcji członka kadry na tym turnusie ani nie będzie opiekunem innego uczestnika tego turnusu,
7) złoży oświadczenie o wysokości dochodu wraz z informacją o liczbie osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym,
8) w przypadku turnusu, którego program przewiduje zabiegi fizjoterapeutyczne, przedstawi podczas pierwszego badania lekarskiego zaświadczenie lekarskie o aktualnym stanie zdrowia, w szczególności o chorobie zasadniczej, uczuleniach i przyjmowanych lekach.
Osobie niepełnosprawnej o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności albo równoważnym oraz osobie niepełnosprawnej w wieku do 16 lat może być przyznane dofinansowanie pobytu na turnusie rehabilitacyjnym jej opiekuna, pod warunkiem że:
1) wniosek lekarza zawiera wyraźne wskazanie wraz z uzasadnieniem konieczności pobytu opiekuna;
2) opiekun:
a) nie będzie pełnił funkcji członka kadry na tym turnusie,
b) nie jest osobą niepełnosprawną wymagającą opieki innej osoby,
c) ukończył 18 lat lub
d) ukończył 16 lat i jest wspólnie zamieszkującym członkiem rodziny osoby niepełnosprawnej.
Dofinansowanie uczestnictwa osoby niepelnosprawnej w turnusie rehabilitacyjnym może być wykorzystane jedynie przez osobę, ktorej zostało przyznane.
W przypadku skrócenia uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym z przyczyn inne niż losowe osoba niepełnosprawna ponosi koszty pobytu na tym turnusie.
W przypadku skrócenia pobytu opiekuna osoby niepełnosprawnej na turnusie rehabilitacyjnym z przyczyn inne niż losowe opiekun ponosi koszty pobytu na tym turnusie.
Ze środków PFRON nie może być dofinansowane uczestnictwo w turnusie finansowanym w części lub w całości przez Narodowy Fundusz Zdrowia w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego lub przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych albo o ubezpieczeniu społecznym rolników (np. w ramach tzw. prewencji rentowej).
Turnusy rehabilitacyjne dofinansowują powiatowe centra pomocy rodzinie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Osoba niepełnosprawna ubiegająca się o dofinansowanie, składa osoboście, drogą pocztową lub za pośrednictwem opiekuna wniosek o dofinansowanie w PCPR właściwym dla miejsca zamieszkania.
Wniosek w imieniu osoby niepełnosprawnej może złożyć przedstawiciel ustawowy, prawny opiekun ustanowiony postanowieniem Sądu lub pełnomocnik ustanowiony notarialnie.
Do wniosku należy załączyć:
1) kopię aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności albo równoważne – oryginał do wglądu,
2) zaświadczenie ze szkoły o kontynuowaniu nauki – w przypadku osoby niepełnosprawnej w wieku 16 – 24 lat uczącej się i niepracującej,
3) wniosek lekarza, pod którego opieką znajduje się osoba niepełnosprawna, o skierowanie na turnus rehabilitacyjny,
4) kopię dokumentów potwierdzających prawo występowania w imieniu osoby niepełnosprawnej (np. opiekun prawny, pełnomocnik, przedstawiciel ustawowy) – oryginał do wglądu.
Z PCPR-u bierzemy do wypełnienia druk: „Wniosek o przyznanie dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym” oraz druk „Wniosek lekarza o skierowanie na turnus rehabilitacyjny”, tj. wniosek do wypełnienia przez lekarza (druki takie dostępne są także w siedzibach stowarzyszeń osób niepełnosprawnych, biurach organizujących turnusy itd.).
Centrum pomocy w terminie 10 dni od dnia złożenia wniosku informuje wnioskodawcę o występujących we wniosku uchybieniach. Uchybienia we wniosku powinny być usunięte w terminie 30 dni od dnia otrzymania od PCPR informacji o uchybieniach występujących we wniosku. Nieusunięcie uchybień w wyznaczonym terminie powoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia.
Wnioski o dofinansowanie są rozpatrywane przez PCPR w terminie 30 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku.
PCPR w terminie 7 dni od dnia rozpatrzenia wniosku o dofinansowanie powiadamia w formie pisemnej wnioskodawcę o sposobie jego rozpatrzenia.
Osoba niepełnosprawna w terminie 30 dni od otrzymania powiadomienia o przyznaniu dofinansowania, nie później jednak niż 21 dni przed rozpoczęciem turnusu rehabilitacyjnego, przekazuje PCPR informację o wyborze turnusu, w którym będzie uczestniczyła.
Wysokość dofinansowania wynosi:
1. 27% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby
niepełnosprawnej ze znacznym stopniem niepełnosprawności, osoby
niepełnosprawnej w wieku do 16 roku życia oraz osoby niepełnosprawnej w
wieku 16 – 24 lat uczącej się i niepracującej, bez względu na stopień
niepełnosprawności;
2. 25% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności;
3. 23% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby niepełnosprawnej z lekkim stopniem niepełnosprawności;
4. 18% przeciętnego wynagrodzenia – dla opiekuna osoby niepełnosprawnej;
5. 18% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby niepełnosprawnej
zatrudnionej w zakładzie pracy chronionej, niezależnie od posiadanego
stopnia niepełnosprawności.
UWAGA: O dofinansowanie turnusu może ubiegać się osoba niepełnosprawna jeśli jej średni miesięczny dochód (lub dochód w przeliczeniu na członka rodziny) nie przekracza kwoty:
– 65% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – w przypadku osoby samotnej,
– 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia na członka rodziny – w przypadku zamieszkiwania niepełnosprawnego z rodziną we wspólnym gospodarstwie domowym.
W przypadku uzasadnionym szczególnie trudną sytuacją życiową osoby niepełnosprawnej dofinansowanie dla tej osoby lub dofinansowanie pobytu jej opiekuna na turnusie rehabilitacyjnym może zostać podwyższone do wysokości 35% przeciętnego wynagrodzenia. Podwyższenie dofinansowania pobytu opiekuna może nastąpić, jeżeli opiekun pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą niepełnosprawną lub osoba ta ponosi koszty uczestnictwa opiekuna w turnusie.
W przypadku znacznego niedoboru środków Funduszu w danym roku w stosunku do istniejących potrzeb w zakresie dofinansowania uczestnictwa osób niepełnosprawnych w turnusach rehabilitacyjnych oraz pobytu ich opiekunów, można obniżyć wysokość tego dofinansowania, nie więcej jednak niż o 20% kwot, o których mowa wyżej, albo przyjąć zasadę przyznawania dofinansowania tej samej dorosłej osobie niepełnosprawnej raz na dwa lata.
Przy rozpatrywaniu wniosku bierze się pod uwagę:
1) stopień i rodzaj niepełnosprawności,
2) wpływ niepełnosprawności na możliwość realizacji przez wnioskodawcę kontaktów społecznych w codziennym funkcjonowaniu, a także
3) uwzględnia się na korzyść wnioskodawcy fakt niekorzystania z dofinansowania w roku poprzednim, przy czym uzyskanie dofinansowania w danym roku nie wyklucza uzyskania dofinansowania w roku następnym.
Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, w wymiarze do 21 dni roboczych w celu wyjazdu na turnus rehabilitacyjny, nie częściej niż raz w roku. Należy pamiętać, że osobie niepełnosprawnej o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przysługuje również – oprócz urlopu udzielanego z powodu wyjazdu na turnus – dodatkowy, 10 dniowy urlop. Jednak łączny wymiar obu dodatkowych urlopów (10-dniowego oraz 'turnusowego’) nie może przekroczyć 21 dni.
Zwolnienia udziela się na podstawie wniosku lekarza o skierowanie na turnus, określającego rodzaj turnusu i czas jego trwania. Skierowanie na turnus należy przedstawić w zakładzie pracy wcześniej, tak aby można było zaplanować zwolnienie.
Po powrocie przedstawiamy w pracy zaświadczenie o pobycie na turnusie wystawione przez organizatora. Dokument ten będzie podstawą wypłaty wynagrodzenia za czas pobytu na turnusie. Wynagrodzenie za czas zwolnienia od pracy oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011r. Nr 127, poz. 721 ze zm.).
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 listopada 2007r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. z 2007r. Nr 230, poz. 1694).